Sondag 31 Desember 2017

Brood - BoerekosTwist Brood bak kompetisie

Brood ... vir my is dit 'n byna heilige ding. 'n Mens moet eintlik nooit Brood met 'n klein lettertjie spel nie want Brood is waarskynlik die grootste bydraende faktor dat ons as mens sovêr kon ontwikkel. Vir baie jare was dit die stapelvoedsel van die mens en selfs vandag nog is dit bykans ondenkbaar om jouself 'n lewe voor te stel sonder Brood.

Heerlike vars Brood
Min dinge ruk 'n mense se hartsnare soos die geur van varsgebakte Brood en menige van ons het wonderlike herrinneringe van die vars Brood uit 'n ouma se oond ... stomend warm en 'n kors wat kriek en kraak soos die Brood afkoel. Broodbakkers sê dat die Brood sing. En dan daardie magiese oomblik as die broodmes deur die kraakvars kors saag en die krummels en skerwe spat so weg van die broodplank af.

Jy staan en kyk, met 'n mond wat water, hoe die sagte sny op die plank neer sak. Jy sluk vinnig want die kwyl loop nou vrylik. Met vinnige bewegings skraap ouma die ryk geel plaasbotter van die blok af en die waterspatsels vorm druppeltjies teen die mes se lem. Met 'n elegante swaaitjie plak sy daardie botter krul op die warm sny Brood en jy sien hoe die botter sag word en so goudgeel vet randjie om die botter vorm en in die brood in smelt.

Brood met geur en smaak
Hierdie is die gedagtes wat by my opkom as ek aan Brood dink. Dis ook hierdie gedagtes wat my in die Lente van 2016 gemotiveer het om die ou tradisionele suurdeeg Brood proses te bemeester. Winkelbrood het oor die jare so verfynd geraak dat dit bykans geen smaak het nie. Annelien het my baie bemoedig en aangepor om deur te druk met die proses en soos die maande verby gegaan het het my vaardigheid verbeter. Sedert middel September 2016 koop ons gladnie meer Brood vir die huis nie en as ek op reis is en winkelbrood moet eet dan is ek net meer vasberade om dit so min as moontlik te eet.

Dons sagte Toebroodjie
So kom dit dan dat ek die advertensie sien vir die Boerekos Twist Brood bak kompetisie en ek sit en wonder. Ek is nie erg oor kompetisies nie maar dit prikkel my nuuskierigheid en ek lees meer. Wat my dadelik opval is die feit dat die aanbevole resep kitsgis gebruik ... vir my is dit effens negatief want ek het nou al gewoond geraak dat Brood lekker sterk geur en smaak kan hê. Ek haal Annelien Pienaar se Boerekos met 'n Twist boek uit my boekrak uit en spoor die resep op. Uit ondervinding weet ek dat Annelien se brood resepte goed is en dat mens dit kan volg sonder enige spanning. Die kompetisie noem dat jy die resep kan "Twist" en ek sit en wonder. Siende dat dit 'n effe verrykte deeg is, is daar moontlikhede ... maar vir my, en dis baie persoonlik, is die meeste "Twists" op brood wat ek sien, so vêr van Brood af dat dit einlik koek is ... dit is vir my nie 'n opsie nie.

Heerlike French Toast
Net daar besluit ek dat my "Twist" moet die Brood die "Hero" hou van die verhaal, geen tierlantyntjies, bolletjies, balletjies, stafies of plaatjies nie ... nee, doodgewone tradisionele Brood maar met 'n bevonkte smaak.

Omdat Brood die Held van my skepping moet bly is dit ook vir my belangrik dat die Brood baie veelsydig moet wees ... met ander woorde die Brood moet vele baadjies kan aantrek en steeds die ster van die ete bly, alhoewel dalk net 'n ondersteunende ster.

Kraakvars korsie en sag binne Roosterbrood
My eerste uitdaging is om die kenmerkende geurige smaak van suurdeeg Brood in die kitsgis brood te kry. Terselfdertyd moet ek die tekstuur bewaar en my brein werk oortyd. Ek maak my yskas oop en kyk na die bestandele wat ek gereeld in my beskuit en Brood gebruik.

Ek lees die resep weer en besluit om die melk met dubbelroom, vol vet Griekse Yoghurt te vervang. SPAR het 'n nuwe variasie met Aalwyn in en dit is wat ek vat. My heuning is rou Fynbos Heuning en ek gebruik Himalayan Pienk Sout.

My volgende variasie is op die meel en ek meng 25% Millstone Volgraan met 75% GWK Ongebleikte Koekmeel. My doel is om 'n tipe Plaasbrood te bak en ek soek bietjie sterker gluten strukture in die brood want ek verwag hy gaan hoog rys.

Met my metode, volg ek min of meer die suurdeeg paadjie en 3 ure later kom die Brood uit die oond uit. Na my beskeie mening het die brood baie goed uitgekom en ek is hoog in my noppies met die kors kleure. Toe ek die Brood uit die pan lig en op die rakkie sit, sing hy mooi en ek glimlag van oor tot oor. Ai hoe bitter graag sou ek nou so snytjie hiervan met my ouma wou deel.

Al wat nou oorbly is om geduldig te wag dat die Brood afkoel, dis belangrik want die Brood bak nog steeds vir 'n tydjie na jy hom uit die oond haal en as jy te gou sny kan jy die brood se tekstuur bederf.

Vars Brood en botter
Met groot verwagting plaas ek die Brood op my snyplank, die Brood is lekker pofferig en die korsie voel krakerig ... baie versigtig kry ek my merkie reg en trek die lang mes oor die kors. Vir 'n oomblik veg die korsie terug maar die skerp tandjies wen die stryd en die blink lem sak in die brood in ... met elke haal vlek die Brood verder oop en met genoegdoening sien ek hoe die sny op die broodplank val ... heerlik lig, sag en die geur is wonderlik. My ouma sou waarlik trots gewees het op hierdie kleinseun van haar.

Ek sny nog twee snye en toe haal ek die botter uit en 'n botteltjie van my tuisgemaakte appelkooskonfyt ...

Byna gewetenloos skraap die bottermes deur die bakkie en die lem skil 'n ordentlike reep botter af ... in my geestesoog sien ek hoe Poppie ril en ek lag hardop ...

"Die Brood soek botter, ordentlike botter en botter in oormaat."

Mooi kors
Met mening plak ek die botter op die Brood neer en met groot genoegdoening sien ek hoe die kinkels uitsak van die hitte ... die geel botter suig neer op die snoesige Brood en onwetend knik ek my kop.

Die appelkooskonfyt klou halstarig aan die lepeltjie, amper asof dit vrees vir wat voorlê maar die halstarrigheid is weerloos teen my vingerpunt. Versigtig versprei ek die oranje konfyt oor die sny Brood, versigtig om nie die sagte boter weg te skraap nie.

Ek lig die Brood op en ruik versigtig, nee, aandagtig is 'n beter woord ... die geure is wonderlik. My mond water behoorlik maar ek moet myself nou eers beteuel want daar moet fotos geneem word. Amper geiriteerd doen ek die foto ding en dan kan ek ontspan ... ek lig die snytjie op en 'n heerlike geurmengsel vul my brein ... ja, my brein ... die eerste hap ... die korsie bied weerstand maar ek verskuif my voortande en ... HEMELS ... natuurlik is die appelkoos eerste op die tong en dan verdof dit ... die botter smeer my verhemelte en ek stop om te kou ... nou wil ek net proe ... en dan proe ek dit ... die wonderlike kakafonie van koringmeel en die byna pikante yoghurt nasmaak.

Oor die volgende dag beproef ek die Brood as ...

Roosterbrood en dit is heerlik. Kraakvars korsie en lekker sagte binnekant.
French Toast en die sagte brood slurp die eier op. Heerlike sagte geurige Broodjie.
Toebroodjie wat sag en is en maklik eet, ek het grondboontjie botter en appelkooskonfyt opgesit.

Metgesel by Hoenderlewers
Ek het ook die Broodjie as metgesel gebruik vir romerige hoenderlewertjies met 'n peper sous. Die Brood het sy ondersteunende rol skitterend gespeel en elke druppel van die sousies opgeslurp.

Laastens het ek die Broodjie ingespan by ontbyt. Die roosterbrood het weereens die sagte eiers mooi ondersteun en die hele maaltyd afgerond.

Afronding by ontbyt
Vir my is die doelwit bereik. Die is 'n veelsydige Brood en is vinnig om te bak ... so om en by 3 ure van begin tot hy uit die oond kom. Ek het die uitdaging geniet..

Wow ... die is 'n heerlike Brood en in my gedagte 'n wenwaardige Brood.


Kook lekker tot ek weer 'n storie skryf.

Hier is my Facebook Bladsy ... Man Kos ... like hom as jy wil.


Maandag 18 Desember 2017

Boek - Renette se Rooitamatie Storie

Die wat my ken sal weet hoe groot Renette se rol was in die omskakeling van Colyn Moerby Kok na Colyn kook ManKos. Soos ek al verskeie male geskryf het, sy het my in 'n paar gesprekke laat besef dat die "moerby" ding gladnie werk nie ... nie as jy geloofwaardige kos wil opdis nie. Ek moes 'n groot kopskuif maak en ek het dit gedoen met toewyding want Renette se passie is net heeltemal te aansteeklik om jou lou te laat ... nee, niks van lou nie ... borrel kook is al hittegraad wat vir jou oorbly as jy eers in haar byna magiese kookpassie verstrengel raak.

Rooitamatie Storie
Die dag toe sy my vertel van haar droom om 'n boek te skryf het ek net stilweg geluister en gewonder ... ek en sy het ons kinderdae op die Steenkoolvelde beleef en het derhalwe nogal 'n goeie begrip van die uitdagings van ons kinderdae. Armoede, skraps kos en rowwe bure is iets wat ons albei verstaan, net 'n "property" kind sal die verstaan.

Dankie Renette
Die raakste opsomming wat ek kan maak oor my en Renette se wortelwêreld is dat ons albei die onstuimige "hippy" tyd beleef het en vir konseratiewe Afrikaner kinders was dit 'n wilde belewenis ... verskil tussen my en haar is dat sy het die "Flowerchild" roete gevat en ek het die "Hell's Angels" pad gekies. En nou jare later is ons albei groot en die letsels van die keuses is duidelik. Sy is die warm menslike mens met 'n sagte woord en breë glimlag vir almal en alles wat lewe, onuitputlike vooraad van liefde en mededeelsaamheid, iemand wat bykans almal naby hulle soek ... sonder om uit te brei, ek is nie so nie.

So dit was met groot afwagting wat ek haar avontuur na haar boek toe dopgehou het en ek was diep getref toe sy my vra of ek die proefkopie wou lees. Wel vir die eerste keer in 'n baie lang tyd het ek 'n boek van voor tot agter deurgelees. In my jongdae was ek 'n fanatiese leser maar die afgelope 10 jaar of so lees ek selde 'n boek. Ek lees baie ander goed maar min boeke.

Op bladsy 4 sit hy
Renette het my op 'n reis geneem wat 'n paar trane laat drup het en hoendervleis op my voorarms was aan die orde van die dag. Deur haar reis vertel sy van die kos wat haar paadjie gekruis het en wat indrukke op haar gemaak het, heelwat van die disse kan ek onthou en toe ek by haar ma se Frikkadelle kom toe moes ek hard keer dat die emosies my nie omstamp nie. Daardie frikkadelle het my onthousnare geroer, Dit was stapelvoedsel in my grootword huis. My ma is dood en ek het nooit daardie resep by haar gekry nie.

Ek stop my lesery net daar en stap kombuis toe.

Beesfrikkadelle uit my kinderdae
Getrou tot op die letter maak ek die frikkadelle soos sy dit beskryf. Ek maak ook 'n lekker diep, lang sous en kapokaartappels. Skemeraand skep ek vir my en Poppie op en my oë dwaal oor die bord ... my gedagtes gaan baie vêr terug en ek vat die eerste happie. En die nostalgie spoel oor my, dis die towerkrag van Onthoukos, Trooskos ... dit voed jou siel baie meer as jou ligaam. Dit was asof my ma en Renette se ma resepte gedeel het ... ek dink dis maar hoe dinge daardie jare gewerk het, goeie resepte is oor heinings gedeel en spoedig het die resep soos 'n virus deur die gemeenskap versprei ... daar was mos nie Cooking Shows en WhatsApp nie ... stukkies papier, agterop sigaret boksies en op afgeskeerde boks deksels.

Ek kan nou nog 'n lang stuk skryf van hoe die frikkadelle geproe het maar dis nie die doel van die storie nie. Baie lekker is genoeg. Ek gaan net eenvoudig volstaan by dit ... weereens het Renette my gewys dat ek haar resepte kan vertrou.

Eenvoudig maar smaakvol
As jy so saam met haar deur haar lewenspaadjies stap dan sal jy soms glimlag en soms gaan jy ril, die vreugdes is in oorvloed maar so ook die hartseer. Wat my die meeste beiindruk het is hoe sy bykans van elke uitdaging 'n geleentheid gemaak het hoe gefokus sy voortgesloeg het, Die vrou verdien al die respek wat ek vir haar het.

As jy nou nie van stories hou nie, skip dit dan maar en fokus op die resepte. Sy het soveel wonderlike geregte in haar boek dat jy vir 'n baie lang tyd geen ander boek nodig gaan hê nie want jy gaan maande lank heerlik eet en baie leer.

Ons word oorweldig deur die Kookboek aanbiedings en ek het heelwat boeke op my rak wat ek gekoop het en nooit eers gelees het nie. Die Rooitamatie Storie is egter een van daardie boeke wat sekerlik gaan opeindig met vetkolle en soustrepe oral oor ... hierdie is 'n boek wat jou siel sal voed maar vir seker ook jou ligaam as jy van lekker kos hou.

En dan kom ek op die einde en lees ...

"Fluit fluit en nog lank nie uit nie." en ek glimlag, die rooiskoentjies het laat waai die laaste paar jaar.


Kook lekker tot ek weer 'n storie skryf.

Hier is my Facebook Bladsy ... Man Kos ... like hom as jy wil.





Saterdag 16 Desember 2017

Mieliepap - Slappap is heerlik

Ek het al heelwat stories oor mieliepap geskryf en ek het al die soorte pap makery beskryf. Vandag wil ek egter weer vertel van 'n groot lekkerte vir my ... so bederfie wat ek sommer enige tyd maak as ek mistroostig voel.

Heerlike Slappap
Daar is min dinge wat my so salig laat voel soos 'n bakkie romerige slappap. Dit laat my vêr terugdink, laat my verlang na my kinderdae, koue wintersoggende op die Hoëveld, trietsige aande in Zululand en veral eensame aande in my buitekamertjie in Muckleneuk. Maar dit laat my ook terugdink aan nagte langs die viswater ... bibberende koue terwyl ek geduldig wag vir die karp om te byt en dan die yskoue nagte in 'n tentjie in Dullstroom langs die forelwater.

O hemel ja, en moenie die koshuispap vergeet nie, aaklige goed wat omtrent soos gom geproe het en wat geen hoeveeleid suiker beter kon laat smaak nie ... die goed wil ek gladnie onthou nie.

Slappap was menige maal in my lewe die enigste kos vir die dag. As dit die dag bietjie beter gegaan het kon ek darem 'n stukkie boerewors verfrummel en oor die pap strooi en dan ... as dit goed gegaan het was daar bietjie fyn biltong. By my ouma op die plaas was dit kaiings wat oor die pap gestrooi is. Ai dit was lekker tye.

Vandag se dae word ons gebombardeer met allerhande opgesmukte en opgetertde geregte en vertel van die hemelse smake ... ons word ook vertel van polenta en daar word gemaak of dit nou so grênd is ... ek skud maar net my kop.

Ek gaan nou vir julle 'n reseppie gee vir 'n heerlike porsie slappap en as jy meer wil maak moet jy maar net alles vermeerder per porsie.

ManKos Slappap:

60ml Mieliemeel (4 eetlepels) ... ek verkies lekker growwe braaipap meel.
250ml water (1 Koppie)
125ml melk (1/2 Koppie)
1 eetlepel botter (Opsioneel)
Sout na smaak.

Meng die water, melk, meel en sout goed met a whisk. En sit op die stoof. Ek het so klein potjie wat omtrent 500ml kan hanteer.
Moenie getempteer word om meer meel in te gooi nie, in die begin gaan dit hopeloos te min lyk.
Sodra die potjie begin warm word roer die botter by.
Ek staan maar by die potjie want die proses neem net sowat 25 minute. Ek roer die pap gereeld met die whisk en maak seker ek skraap die bodem goed. Jy wil geen klonte in die mengsel kry nie.
Jy wil hê die mengsel moet borrelend kook. Na 10 minute kan jy die plaat afdraai na medium toe maar bly maar roer. Jy sal sien dat daar water teen die rant van die pot vorm en skuim bo-op die mengsel. Bly maar net whisk en werk alles heeltyd goed in. Mettertyd gaan die skuim weg en jy sal sien die mengsel word al dikker. Bly maar roer elke twee minute of so. Ek sit die dekseltjie op tussen die roerdery.
Na 25 minute behoort dit heerlik gaar te wees en lekker romerig. Sit die plaat af en laat staan net so vir so 10 minute.
Roer nou weer goed en keer die potjie uit in a lekker papbakkie.
Ek sit 'n klont botter in en strooi suiker. Dan so bietjie kaneel.
Jy kan stroop, heuning of molasses oorsit ... alles na jou smaak.
Dan kan jy nog biltong, kaiings, maalvleis oor sprinkel.

Vir my is die pap met botter, suiker en kaneel die beste laatnag snaxie.

Ek daag jou uit om dit te probeer, jy sal nie spyt wees nie.

Geniet dit heerlik warm saam met 'n glas melk.

Kook lekker tot ek weer 'n storie skryf.

Hier is my Facebook Bladsy ... Man Kos ... like hom as jy wil.

Vrydag 01 Desember 2017

Groente - Boontjies en wortels met mash

Ek en my vrou is alleen in die huis en dit raak soms nogal 'n uitdaging om groente op te dien. Groente is nie altyd so vinnig en maklik soos om iets te braai nie en 'n mens is geneigd om dit te vermy bloot omdat daar altyd oorskiet is. Oor die laaste paar jaar het ek baie metodes van voorberei en opdien ondersoek om sinvolle groente disse in ons dieet te hou.

Vir my is die maklikste en beste manier om oorskiet te vermy, die stoom van die porsies. Ek kan maklik die porsies bepaal en net genoeg gaarmaak maar die uitdaging is altyd om dit smaaklik te maak. Tradisioneel hou ons boere mense van lekker soet wortels en ons hou van boontjies wat gekook is met uie.

Na so paar pogings het ek 'n oplossing gevind wat goed werk vir ons twee. Hier is my porsie afmeting vir ons twee.

1x Aartappel ongeveer so groot soos my vuis.
2x Bakhande gekerfde boontjies.
2x Bakhande gekerfde wortels.

Ryk mash
Een bakhand is ongeveer een koppie. Die boontjies en wortels kan dalk bietjie baie klink maar die goedjies krimp nogal as julle gaarmaak.

Soos reeds genoem, stoom ek al my groente gaar en maak veral seker dat ek die boontjies nie pap maak nie. Jy kan dit natuurlik in water gaar kook.
Boontjies gooi jy in kokende water en kook vir so 12 minute.
Wortels gooi jy in koue water en sodra die water begin borrel dan kook jy dit ook vir 10 tot 12 minute.
Kook die aartappel lekker sag.

Wortels en boontjies
Die reël is dat jy alle groente bokant die grond groei, in kokende water gooi en dit wat onder die grond groei begin jy in koue water.

Onthou om darem sout in al die water te sit vir die groente wat jy kook.

Ek begin altyd eerste met die aartappel en as hy halfpad is dan begin ek die wortels en boontjies.

Sodra die aartappel gaar is trek ek die skilletjie af, jy kan dit aan los, en maak die aartappel baie fyn met 'n vurk. Roer 'n lekker klont botter in en gooi room by ... ja room ... jy wil mos iets lekker luuks op jou bord sit. Meng goed, jy soek die aartappel soos slap pap. Maak baie seker jou sout en peper is perfek in die aartappel. Dis belangrik want die aartappel gaan die dis aanmekaar plak.

Lekker mengsel
Dreineer jou wortels en druip so bietjie heuning oor dit. Meng mooi deur.

Volgende doen jy die boontjies en ek strooi bietjie wit peper oor die boontjies.

Roer nou die boontjies en wortels by die aartappel in ... moenie teveel roer nie, jy soek dit net redelik egalig gemeng.

Nou kan jy dit voorsit op die bord.

'n Paar variasies op dieselfde tema is om sweet chilli sous in die aartappel te sit of selfs tamatie sous.

Jy kan die boontjies vervang met ertjies of jy kan selfs die pakkies gevriesde gemengde groete gebruik.

Soms maak ek 'n lekker ryk en stewige sous en meng dan die sous by die mengsel.


Kook lekker tot ek weer 'n storie skryf.

Hier is my Facebook Bladsy ... Man Kos ... like hom as jy wil.